Το προηγούμενο χρονικό διάστημα οι συνεχόμενες και εξοντωτικές αυξήσεις των ασφαλίστρων εξανάγκασαν χιλιάδες ασφαλισμένους να εγκαταλείψουν τις ισόβιες ασφαλίσεις υγείας, με αποτέλεσμα να μείνουν χωρίς ασφαλιστική κάλυψη. Οι ασφαλιστικές εταιρείες με τον τρόπο αυτό κατηύθυναν τους ασφαλισμένους στα ετησίως ανανεούμενα συμβόλαια, στα οποία είχαν επιφυλάξει για αυτές τη δυνατότητα να διαμορφώνουν κάθε έτος, χωρίς περιορισμούς, το ύψος των ασφαλίστρων και τις παροχές των συμβολαίων. Η Κυβέρνηση έφερε την αποκλειστική ευθύνη για αυτή την εξέλιξη. Εισήγαγε ένα καθεστώς που προέβλεπε τη μονομερή επιβολή του ιδιωτικού δείκτη του ΙΟΒΕ με βάση τον οποίο οι ασφαλιστικές εταιρίες είχαν την δυνατότητα να προχωρήσουν στις υπέρογκες αυξήσεις στα ισόβια προγράμματα ασφάλισης.
Το ΠΑΣΟΚ ανέλαβε άμεσα κοινοβουλευτικές πρωτοβουλίες. Αποτέλεσμα αυτών των πρωτοβουλιών μας υπήρξε η απόφαση των ασφαλιστικών εταιριών για μείωση των ασφαλίστρων τους έως και 50% σε σχέση με τις αυξήσεις που είχαν εξαγγείλει, στα μακροχρόνια συμβόλαια, γεγονός που αποτέλεσε μια de facto παραδοχή της καταχρηστικότητας των αυξήσεων που έγιναν με τις ευλογίες της Κυβέρνησης. Επίσης μετά την πρωτοβουλία μας η Κυβέρνηση συρόμενη εξήγγειλε την κατάργηση του δείκτη του ΙΟΒΕ και την πρόθεσή της να τον αντικαταστήσει με έναν νέο δείκτη, ο οποίος δε θα επιτρέπει ανάλογες στρεβλώσεις. Παρά τις εξαγγελίες αυτές μέχρι σήμερα η Κυβέρνηση απέχει από κάθε ρύθμιση, ενώ η ίδια απουσία ρυθμίσεων εντοπίζεται και στο χώρο της υγείας.
Στην Ελλάδα παρατηρείται ολιγοπωλιακή συγκέντρωση που ελέγχει περίπου το 80% της ιδιωτικής υγείας, δημιουργώντας συνθήκες καρτέλ, που θα έπρεπε να έχει προκαλέσει την άμεση παρέμβαση της ΕπιτροπήςΑνταγωνισμού. Οι ιδιωτικοί πάροχοι υγείας στην Ελλάδα, δεν λειτουργούν βάσει των ενδεδειγμένων ανταγωνιστικών πρακτικών και δημιουργούν στρέβλωση στην ιδιωτική αγορά υγείας, όπως έχει διαπιστώσει η Τράπεζα της Ελλάδος σε σειρά εκθέσεων της.
Συγκεκριμένα, οι ιδιωτικοί πάροχοι υγείας κοστολογούν τις υπηρεσίες τους βάσει ενός συστήματος κοστολόγησης που έρχεται σε αντίθεση με το σύστημα που ακολουθούν όλα τα αναπτυγμένα συστήματα υγείας (Ευρώπη, ΗΠΑ, Καναδάς, Κίνα, κ.α). Οι ασφαλιστικές εταιρίες αποζημιώνουν τους παρόχους υγείας με βάση αυτή την κοστολόγηση που χρησιμοποιούν οι πάροχοι. Στη συνέχεια και με βάση τον τρόπο που αποζημιώνουν οι ασφαλιστικές εταιρίες τους παρόχους υγείας, δημιουργούνται και τα αντίστοιχα κίνητρα για υπερ-προσφορά υγειονομικών υπηρεσιών οι οποίες παράγουν τα υπερκέρδη των παρόχων υγείας.
Η μέθοδος αποζημίωσης των ιδιωτικών παρόχων υγείας στην Ελλάδα είναι η “αμοιβή κατά πράξη”, αντί των σύγχρονων μεθόδων όπως η αναλυτική κοστολόγηση βάσει διάγνωσης (Diagnosis Related Groups) ταυτόχρονα με την “κατά κεφαλήν” αποζημίωση. Με το σύστημα των DRGs οι ασθενείς κατηγοριοποιούνται με βάση κοινά κλινικά χαρακτηριστικά σε ομάδες για τις οποίες έχει προϋπολογιστεί ένα προκαθορισμένο πακέτο υπηρεσιών. Με αυτό τον τρόπο κάθε ασθενής έχει τη δυνατότητα, μέσω του πληροφοριακού συστήματος κατηγοριοποίησης της επικείμενης νοσηλείας του, να ενημερωθεί για το ακριβές κόστος της νοσηλείας. Έτσι επιτυγχάνεται ανάλυση και σταθεροποίηση του υγειονομικού κόστους σε συγκεκριμένα επίπεδα, με αποτέλεσμα η τιμολόγηση των ασφαλίστρων που αντιστοιχεί στο μέσο αναμενόμενο κόστος του ασφαλιστικού χαρτοφυλακίου να παραμείνει σταθερή. Στη μέθοδο αποζημίωσης ανά διάγνωση, ο πάροχος πληρώνεται ένα ποσό που εξαρτάται από τη διάγνωση του ασθενούς. Οι διαγνώσεις που απαιτούν υψηλότερη χρήση πόρων και, ως εκ τούτου, είναι πιο δαπανηρές στη θεραπεία, έχουν υψηλότερη αποζημίωση. Στην Αμερική η Medicare πρωτοστάτησε σε αυτήν τη μέθοδο αποζημίωσης που σχετίζεται με τη διάγνωση για πρώτη φορά το 1983. Πλέον, όλοι οι πάροχοι υγείας (ιδιωτικοί και δημόσιοι) σε Ευρώπη και Αμερική αποζημιώνονται με έναν κοινό τιμοκατάλογο άνω των 1.000 διαφορετικών διαγνωστικών κατηγοριών (DRGs), για άνω των 78.000 σχετικών ιατρικών κατηγοριών.
Ενδεικτικό της στρέβλωσης που υπάρχει είναι ότι μια συγκεκριμένη ιατρική πράξη στην Ελλάδα παρατηρείται να κοστίζει 7.500 ευρώ, όταν σε άλλες χώρες το αντίστοιχο κόστος είναι 5.500 ή και 3.500 ευρώ. Καθώς επίσης και το ότι ο ιδιωτικός πάροχος υγείας πωλεί ακριβότερα τις υπηρεσίες του στις ασφαλιστικές εταιρίες, και φθηνότερα στους μεμονωμένους πολίτες που προσέρχονται στις δομές του χωρίς ασφαλιστήριο συμβόλαιο. Δεν είναι τυχαίο, ότι η χώρα μας έχει τις δεύτερες υψηλότερες ιδιωτικές δαπάνες υγείας στην Ευρώπη των 27.
Οι στρεβλώσεις στην αγορά ενισχύονται και από τα ισχύοντα σήμερα ανυπέρβλητα εμπόδια για την είσοδο νέων επενδυτών στο χώρο της ιδιωτικής υγείας. Αυτά τα εμπόδια εμποδίζουν τον ανταγωνισμό και αποτελούν τη βάση για την ολιγοπωλιακή λειτουργία της αγοράς. Εάν σε αυτά προσθέσουμε την εγκατάλειψη του ΕΣΥ και την υπονόμευση του δημόσιου χαρακτήρα του, οδηγούμαστε στη σημερινή κατάσταση, όπου η Κυβέρνηση με τις πολιτικές της δημιουργεί το πλαίσιο για τις στρεβλώσεις στην αγορά ιδιωτικών υπηρεσιών υγείας.
Το ΠΑΣΟΚ θα αναλάβει άμεσα πρωτοβουλία, προκειμένου να υπάρξουν αλλαγές στο θεσμικό πλαίσιο που θα άρουν εμπόδια εισόδου στην αγορά και θα απαγορεύουν αλόγιστες χρεώσεις.
Συνιστά αυτονόητη υποχρέωση της πολιτείας, η επιβολή στους ιδιωτικούς παρόχους υγείας, ενιαίου μοντέλου χρέωσης, παρόμοιο με εκείνο που ισχύει για τον ΕΟΠΥΥ, να ισχύσουν δηλαδή τα DRG’s. Οι ίδιες δε χρεώσεις που ισχύουν για τον δημόσιο φορέα να ισχύσουν και για τα ιδιωτικά ασφαλιστικά προγράμματα βάσει μιας εύλογης προσαρμογής στο κόστος των υπηρεσιών, η οποία θα αντιστοιχεί στις αναβαθμισμένες κτιριακές υποδομές και την “ξενοδοχειακή” αναβαθμισμένη νοσηλεία.
Τα έξι χρόνια διακυβέρνησης της, η ΝΔ έχει επενδύσει στην απαξίωση των δημόσιων δομών υγείας με σκοπό να ωθήσει όλο και περισσότερους πολίτες στην ιδιωτική υγεία. Η υγεία όμως δεν αποτελεί είδος πολυτελείας. Αποτελεί δημόσιο αγαθό, στο οποίο δικαίωμα έχουν όλοι οι πολίτες ανεξάρτητα από την οικονομική τους δυνατότητα. Γι’ αυτό και η χρηματοδότηση των δαπανών υγείας πρέπει να στηρίζεται κυρίως στις δημόσιες δαπάνες υγείας και επικουρικά στις ιδιωτικές. Η απουσία ρυθμιστικής παρέμβασης της Κυβέρνησης στον τομέα της ιδιωτικής υγείας αποτυπώνει την συνολική της πολιτική που χαρακτηρίζεται από απουσία του Κράτους από όλους τους κρίσιμους τομείς της καθημερινότητας των Ελλήνων. Ο πολίτης εξοικειώνεται με το να μην περιμένει τίποτα.
Αξίζουμε όμως καλύτερα από ένα κράτος χαμηλών απαιτήσεων και προσδοκιών.
*Η Μιλένα Αποστολάκη είναι Βουλευτής Βορείου Τομέα Αθηνών με το ΠΑΣΟΚ /Δικηγόρος