Η Αλφά είναι χωριό του δήμου Μυλοποτάμου, της Περιφερειακής Ενότητας Ρεθύμνου της Περιφέρειας Κρήτης. και απέχει 24 χλμ. από το Ρέθυμνο. Σύμφωνα με την απογραφή του 2011 έχει 319 κατοίκους.

Στην τοπική κοινότητα Αλφάς ανήκουν επίσης και οι οικισμοί Καλλέργος και Σκορδίλο (ή Σκορδίλω) Παλαιότερα αναφέρεται ότι αποτελούνταν από δύο οικισμούς, την Άνω και την Κάτω Αλφά, όπως αναγράφει και ο Φραντσέσκο Μπαρότσι (Francesco Barozzi, P27V), ενώ στον “Καστροφύλακα” (K173) αναφέρεται ως “Alfa” με 113 κατοίκους το 1583.Oι κάτοικοι ασχολούνται κυρίως με τις οικοδομικες εργασιες (κυρίως χτίσιμο πέτρας) την ελαιοκαλλιέργεια, την αμπελοκαλλιέργεια και την παραγωγή κρασιών.

Σήμερα έχει 450 κατοίκους (2011), Στην Αλφά υπάρχουν 10 εκκλησίες, νηπιαγωγείο, βρεφονηπιακός σταθμός, διθέσιο δημοτικό σχολείο, παιδική χαρά, ενώ το 2013 εγκαινιάστηκαν το γήπεδο της τοπικής ομάδας ΠΑΟ Αλφάς «Γιάννης Δάνδολος» και το πνευματικό κέντρο του χωριού «Εμμανουήλ Ε. Παπαδάκης».

Στην Αλφά γεννήθηκε και μεγάλωσε ο θρυλικός Μουντόκωστας 

Ο Κώστας Μουντάκης  διαβάστε σχετικά

Η Αλφά είναι γνωστή για το χαρακτηριστικό πέτρωμα της περιοχής (μαργαϊκός ασβεστόλιθος), το οποίο χρησιμοποιείται σε ολόκληρη την επαρχία Μυλοποτάμου ως οικοδομικό υλικό, καθώς αρχικά είναι σχετικά μαλακό και υφίσταται εύκολη επεξεργασία, αλλά με την πάροδο του χρόνου σκληραίνει.

Το οικοδομικό αυτό υλικό έχει λάβει την ονομασία του από το όνομα του χωριού και είναι γνωστό ως “αλφόπετρα” ή “πέτρα της Αλφάς”.

Πολλά από τα κτίσματα της περιοχής έχουν λιθοδομή κατασκευασμένη από αλφόπετρα, μεταξύ των οποίων και το δημοτικό σχολείο στο Σκορδίλω, κατασκευής 1884, το οποίο έχει εγκαταλειφθεί από τη δεκαετία του 1950 αλλά έχει κηρυχτεί διατηρητέο μνημείο.

Σχετικά πρόσφατα και με την ευκαιρία της διαμόρφωσης του δρόμου Αλφάς – αρχαίας Ελεύθερνας, ανακαλύφθηκαν και ανασκάφηκαν 128 τάφοι που ανήκαν στο βόρειο τμήμα του νεκροταφείου της αρχαίας Ελεύθερνας.

Οι τάφοι αυτοί είναι λαξευμένοι στο χαρακτηριστικό πέτρωμα της περιοχής (αλφόπετρα) και περιείχαν κτερίσματα, όπως πήλινα αγγεία και χρυσά επιστόμια. Στην περιοχή έχει, επίσης, εντοπιστεί και ρωμαϊκό κτίσμα λουτρών της ύστερης αρχαιότητας

Η Αλφά σήμερα προσφέρεται για ήρεμες διακοπές συνδυάζοντας τη φυσικό περιβάλλον χωρίς πολυτέλειες μέσα σε απέραντους ελαιώνες ,στους πρόποδες του Ψηλορείτη  απέχει  10 περίπου χιλιόμετρα από τη θάλασσα.

Κοντινές παραλίες το Πάνορμο , το Μπαλί , το Σφακάκι , η Σκαλέτα κτλ

Μπαλί

Απέχει 15 χιλιόμετρα από την Αλφά

Το Μπαλί είναι ένα μικρό χωριό 38 χλμ ανατολικά του Ρεθύμνου και 51 χλμ δυτικά του Ηρακλείου. Αναπτύσσεται γύρω από μια σειρά από κολπίσκους, πάνω στους βράχους που περιβάλλουν μια εξαιρετική, αμμώδης παραλία και είναι εύκολα προσβάσιμο από την εθνική οδό.

Το όνομα του δε σχετίζεται με το τροπικό Μπαλί της Ινδονησίας παρά μόνο σε ότι αφορά την απαράμιλλη ομορφιά και των δύο. Μπαλί σημαίνει “μέλι” στα τούρκικα καθώς εξαιρετικής ποιότητας μέλι παράγονταν και συλλέγονταν εδώ.

Περισσότερες παραλίες με κρυστάλλινα νερά θα βρείτε σε κολπίσκους κοντά στο χωριό. Αξίζει να δοκιμάσετε κατάδυση, ιστιοπλοΐα, κανό και θαλάσσια σπορ. Ο επισκέπτης μπορεί να βρεί πολύ καλά εστιατόρια με θαλασσινά καθώς και αρκετές ταβέρνες και καφετέριες στο κέντρο του χωριού. Κοντά στο Μπαλί βρίσκεται το μοναστήρι του Αγίου Ιωάννη με υπέροχες τοιχογραφίες στο ναό του μοναστηρίου και κήπο στην αυλή.

Απέναντι βρίσκουμε ένα από τα ομορφότερα χωριά της Κρήτης το χωριό Μαργαρίτες, γνωστό και ως χωριό των πιθαράδων.

Κατά την επίσκεψη σας εκεί, θα μονοπωλήσουν το ενδιαφέρον σας τα αμέτρητα διακοσμητικά κεραμικά που υπάρχουν σε τοίχους και αυλές, οι γλάστρες, τα πιθάρια και τα κεραμικά σκεύη κάθε είδους και μεγέθους. Διαθέτει γραφικά σοκάκια με αποτέλεσμα κάθε γωνία της περιοχής να είναι σαν κομμένο καρέ από ταινία του Ελληνικού κινηματογράφου.

Το ιστορικό μοναστήρι ΑΡΚΑΔΙ ,απέχει περίπου 8 χιλιόμετρα από την Αλφά και αξίζει το επισκεφτεί κανείς

Το 16ο αιώνα η Μονή Αρκαδίου (που βρίσκεται 23 χιλιόμετρα νοτιοανατολικά του Ρεθύμνου) αποτελεί μεγάλο σύμβολο της Κρήτης. Κατά την επανάσταση του 1866 κατά των Τούρκων, περίπου 900 Κρητικοί (αγωνιστές και ντόπιοι) κατέφυγαν εδώ. Αντί να παραδοθούν προτίμησαν να ανατινάξουν την αποθήκη της πυρίτιδας σκοτώνοντας έτσι τους ίδιους αλλά και πολλούς από τους κατακτητές. Συνολικά, 3.000 Τούρκοι και Αιγύπτιοι έχασαν τη ζωή τους στη μάχη. Αυτή η τραγωδία ακούστηκε σε όλο τον κόσμο, αλλά χρειάστηκαν άλλα 30 χρόνια μέχρι η Κρήτη να ελευθερωθεί.

Κάθε χρόνο στις 8 Νοεμβρίου, η οποία είναι η εθνική ημέρα μνήμης αυτής της τραγωδίας, εκατοντάδες άνθρωποι συγκεντρώνονται στο μοναστήρι για να αποτίσουν φόρο τιμής στους μάρτυρες .

 

Μουσείο αρχαιολογικού χώρου Ελεύθερνας

 

Το γραφικό χωριό της Αρχαίας Ελεύθερνας , τόπος καταγωγής του πρέσβη Χρήστου Ζαχαράκη .

Αξίζει το κόπο να απολαύσει κανείς τη γνήσια κρητική κουζίνας της Βασιλικής  στη πλατεία του χωριού .

Η Βασιλική μαγειρεύει και εποπτεύει τα πάντα , με υπομονή , με καλοσύνη και ένα μόνιμο χαμόγελο ,θα νιώσετε σα το σπίτι σας.

Το πιο ξακουστό και τουριστικό χωριό του Ρεθύμνου, τα Ανώγεια, σκαρφαλωμένα στις πλαγιές του Ψηλορείτη και σε υψόμετρο 700 μ.

Η μουσική, η λαϊκή τέχνη και η παράδοση είναι τα στοιχεία εκείνα που μένουν αναλλοίωτα στο χρόνο, αφού οι κάτοικοι των Ανωγείων τα κρατούν ζωντανά από γενιά σε γενιά.

Τα ξακουστά κρητικά υφαντά  στα κεντρικά σοκάκια και τους δρόμους του χωριού, ενώ τα παραδοσιακά καφενεία αποτελούν σημείο αναφοράς για ντόπιους και τουρίστες που σταματούν για να πιούν  μια ρακί , ένα ντόπιο γαλακτομπούρεκο , έναν ελληνικό καφέ στη χόβολι ,  μια γραβιέρα και για το μεσημέρι ή το βράδυ το περίφημο Ανωγιανό αντικρυστό .

 Ιδιαίτερα τους καλοκαιρινούς μήνες, η κεντρική πλατεία του Αγίου Γεωργίου  -πλατεία Μεϊντάνι ” είναι πάντα γεμάτη κόσμο, ενώ συχνά διοργανώνονται μουσικές και θεατρικές παραστάσεις. Τόπος καταγωγής των Ξυλούρηδων και των Σκουλάδων, τα Ανώγεια συνδέονται έντονα με την κρητική μουσική παράδοση.

Η Σπηλιά του Μελιδονίου βρίσκεται περίπου 1.800 μέτρα βορειοδυτικά του χωριού και παρουσιάζει ενδιαφέρον εξαιτίας των αρχαιολογικών της ευρημάτων, μερικά από τα οποία εκτίθενται στο Αρχαιολογικό Μουσείο του Ρεθύμνου.

​

   Το σπήλαιο Μελιδονίου ονομάζεται και αλλιώς “Γεροντόσπηλιος”. Υπήρξε ένα από τα σπουδαιότερα λατρευτικά σπήλαια , μια και στην Μινωική εποχή λατρευόταν στο σπήλαιο ο Χάλκινος γίγαντας της Κρήτης ο Τάλως, που είχε αναλάβει , σύμφωνα πάντα με τη μυθολογία, την ασφάλεια και την προστασία του νησιού απο εχθρούς.

​

   Έχει πολύ μεγάλη σημασία από αρχαιολογικής μεριάς αλλά και ιστορικής , μια και το σπήλαιο Μελιδονίου , ήταν καταφύγιο για 370 γυναικόπαιδα και 30 πολεμιστές , για να αποφύγουν τον τούρκικο ζυγό κατά τον Οκτώβριο του 1823. Ιστορικά γεγονότα αναφέρουν ότι ο Χουσείν Μπέις όταν πληροφορήθηκε για τη κρυψώνα αυτή , κύκλωσε το σπήλαιο, με το στρατό του , και ζήτησε στους κρητικούς να παραδοθούν.

​

Αυτοί αρνήθηκαν φυσικά , γιατί γνώριζαν πολύ καλά τι τους περίμενε. Έτσι οι Τούρκοι μετά από μία τρίμηνη πολιορκία έριξαν εύφλεκτες ύλες από το άνοιγμα της κορυφής του σπηλαίου και έβαλαν φωτιά. Γυναικόπαιδα και πολεμιστές , άφησαν την τελευταία τους πνοή στο υγρό αυτό σπήλαιο Γενάρης του 1824. Στη κεντρική αίθουσα του σπηλαίου έχει τοποθετηθεί οστεοφυλάκιο , με τα κόκαλα των ηρώων, που σφραγίζει το δράμα του σπηλαίου του Μελιδονίου.

 

​Το σπήλαιο Σφενδόνη στο χωριό Ζωνιανά.

Το Ρέθυμνο αποτελεί το αντιπροσωπευτικότερο δείγμα πόλης της Κρητικής Αναγέννησης.

Το Ρέθυμνο είναι η τρίτη μεγαλύτερη πόλη της Κρήτης με πληθυσμό περίπου 30000, κτισμένη στην τοποθεσία της αρχαίας Ρήθυμνας (4-5ος πΧ αιώνας). Μετά τη Βυζαντινή εποχή, το Ρέθυμνο οχυρώθηκε και ισχυροποιήθηκε ακόμη περισσότερο από τους Ενετούς. Η Παλιά Πόλη του Ρεθύμνου αποτελεί ένα από τα ομορφότερα αξιοθέατα για τον επισκέπτη της Κρήτης, ο οποίος έχει την δυνατότητα να περιπλανηθεί στο παρελθόν. Η πόλη με τα γραφικά στενάκια και τα πανέμορφα μνημεία διατηρεί στο σύνολο της τον πολεοδομικό ιστό, όπως αυτός διαμορφώθηκε κατά την διάρκεια της Ενετοκρατίας και της Τουρκοκρατίας. Σε αντίθεση με το Ηράκλειο και τα Χανιά, στο Ρέθυμνο επικρατεί κυρίως ο ελληνικός αναγεννησιακός χαρακτήρας, καθώς οι περισσότεροι ευγενείς ήταν Έλληνες, οι λεγόμενοι “Αρχοντορωμαίοι“.

Κοντά στην παλιά πόλη με τα γραφικά σοκάκια με τους κήπους και τα αρώματα, ο επισκέπτης αξίζει να επισκεφτεί το μεγαλύτερο φρούριο στην Κρήτη, το μεγαλοπρεπές φρούριο της Fortezza. Επίσης άλλα αξιοθέατα είναι το μικρό ενετικό λιμάνι με το φάρο, η ενετική Λότζια, η κρήνη Ριμόντι, ο Δημοτικός Κήπος, η Κυρία των Αγγέλων, το Ιστορικό Μουσείο Ρεθύμνου, το Νεραντζέ Τζαμί, ο Ναός του Αγίου Φραγκίσκου, η Μεγάλη Πόρτα, το τζαμί του Καρά Μουσά Πασά και τα βενετσιάνικα αρχοντικά της οδού Αρκαδίου. Τέλος, ο επισκέπτης μπορεί να απολαύσει το μπάνιο στην απέραντη παραλία του Ρεθύμνου  που ξεκινάει ανατολικά του λιμανιού.

Πηγή:  Ταξιδιωτικός Οδηγός Κρήτης, 

Eπιμέλεια άρθρου

Βασίλης Μουντάκης

Ενεργός Ασφαλιστής