Η Αίγυπτος είναι μεταξύ των χωρών που παραμένουν σε πρόγραμμα διάσωσης (και κατά συνέπεια στενής παρακολούθησης) του Διεθνούς Νομισματικό Ταμείο. Το μνημόνιό της αφορά ένα δάνειο 3 δισ. δολαρίων, το οποίο η χώρα θέλει να αυξήσει σε πάνω από 5 δισ. δολάρια, καθώς πιέζεται από τις επιπτώσεις του πολέμου Ισραήλ – Χαμάς στα σύνορά της.
Η διευθύνουσα σύμβουλος Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα είπε στο Reuters την Παρασκευή ότι το ΔΝΤ «εξετάζει σοβαρά» μια πιθανή αύξηση του προγράμματος διάσωσης της Αιγύπτου. Η Γκεοργκίεβα έκανε τα σχόλια στο περιθώριο της συνόδου κορυφής της Οικονομικής Συνεργασίας Ασίας-Ειρηνικού (APEC) στο Σαν Φρανσίσκο.
Είπε ότι ο πόλεμος του Ισραήλ εναντίον της Χαμάς δεν «καταστρέφει» μόνο τον πληθυσμό και την οικονομία της Γάζας, αλλά γεννά δυσκολίες για τις γειτονικές χώρες Αίγυπτο, Λίβανο και Ιορδανία μέσω της απώλειας του τουρισμού και του υψηλότερου κόστους ενέργειας.
Η Αίγυπτος είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος οφειλέτης του ΔΝΤ μετά την Αργεντινή. Την τελευταία δεκαετία, το διεθνές χρέος του Καΐρου αυξήθηκε από 37 δισεκατομμύρια δολάρια το 2010 σε 164 δισεκατομμύρια δολάρια τον Σεπτέμβριο.
Η χώρα βοηθήθηκε σε μεγάλο βαθμό από βραχυπρόθεσμες ξένες επενδύσεις, αλλά άργησε να εφαρμόσει τις απαραίτητες δημοσιονομικές μεταρρυθμίσεις. Ο πληθωρισμός αυξήθηκε σε σχεδόν 40% τον Σεπτέμβριο—υψηλό ρεκόρ (πριν υποχωρήσει 2 ποσοστιαίες μονάδες τον περασμένο μήνα).
Όπως υποστήριξε ο Αμπντελραχμάν Μανσούρ πρόσφατα στο «Foreign Policy», ο Αιγύπτιος Πρόεδρος Αμπντέλ Φατάχ αλ-Σίσι βασίστηκε σε δάνεια για τη χρηματοδότηση μεγάλων έργων, συμπεριλαμβανομένης μιας νέας πρωτεύουσας με μικρό οικονομικό όφελος που «μπορεί κάλλιστα να καταλήξει σε πόλεις-φάντασμα».
Η υποτίμηση του νομίσματος
Το ΔΝΤ απαίτησε από τις αιγυπτιακές αρχές να διακινήσουν το νόμισμα, το οποίο έχει υποτιμηθεί τρεις φορές από τον Μάρτιο του 2022, χάνοντας 50% του έναντι του δολαρίου και αυξάνοντας το κόστος διατροφής και ζωής για τους κατοίκους.
Ωστόσο, το ΔΝΤ δεν έχει ακόμη πραγματοποιήσει δύο προγραμματισμένες αναθεωρήσεις προγραμμάτων που θα ξεκλειδώσουν περίπου 700 εκατομμύρια δολάρια σε καθυστερημένες δόσεις δανείων και θα οδηγήσουν σε μια αναμενόμενη τέταρτη υποτίμηση της αιγυπτιακής λίρας.
Η Αίγυπτος ήλπιζε να δει τα τουριστικά της έσοδα να αυξάνονται κατά 30%, αλλά σημειώνει ακυρώσεις περίπου στο 10% των συνολικών κρατήσεων.
Εισροή προσφύγων αντί διαγραφής χρέους;
Το Κάιρο διέψευσε πρόσφατα διάφορες αναφορές μέσων ενημέρωσης για πιθανή συμφωνία για την αποδοχή Παλαιστινίων προσφύγων σε αντάλλαγμα για την ελάφρυνση του χρέους.
Ο υπουργός Εξωτερικών της Αιγύπτου απέρριψε περαιτέρω την Πέμπτη τους ισχυρισμούς ότι το Ισραήλ και οι ΗΠΑ είχαν προσφέρει διαγραφή χρέους σε αντάλλαγμα για την αποδοχή των Παλαιστινίων προσφύγων.
Οι Financial Times ανέφεραν τον Οκτώβριο ότι ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου ζήτησε από τους Ευρωπαίους ηγέτες να ασκήσουν πίεση στην Αίγυπτο για να δεχθεί πρόσφυγες από τη Γάζα, αλλά η Γαλλία, η Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο απέρριψαν την πρόταση ως μη ρεαλιστική, δεδομένης της ισχυρής στάσης της Αιγύπτου κατά της γενικής υποδοχής προσφύγων.
Μόνο βαριά τραυματίες, πρόωρα βρέφη και ξένοι και διπλής υπήκοοι έχουν επιτραπεί να φύγουν από τη Γάζα μέσω του συνοριακού περάσματος της Ράφα της Αιγύπτου — του μοναδικού μη ισραηλινού σημείου εξόδου. Οι Αιγύπτιοι αξιωματούχοι φοβούνται μια μόνιμη εκτόπιση Παλαιστινίων στην Αίγυπτο καθώς και οικονομικές επιβαρύνσεις και επιβαρύνσεις ασφαλείας, εάν συμβεί μαζική έξοδος.
Η Αίγυπτος θέλει να δει άμεσο τερματισμό του πολέμου
Αντιπροσωπεία υπουργών Εξωτερικών της Παλαιστινιακής Αρχής, της Ινδονησίας και των αραβικών χωρών, συμπεριλαμβανομένης της Αιγύπτου, πραγματοποίησε συνάντηση αυτή την εβδομάδα στο Πεκίνο για τον πόλεμο στη Γάζα. Η αντιπροσωπεία των αραβο-μουσουλμανικών εθνών ταξίδεψε στη Μόσχα την Τρίτη.
«Η κατάσταση στη Γάζα επηρεάζει όλες τις χώρες σε όλο τον κόσμο, αμφισβητώντας την ανθρώπινη αίσθηση του σωστού και του λάθους και την ουσία της ανθρωπότητας», δήλωσε ο Κινέζος υπουργός Εξωτερικών Γουάνγκ Γι κατά τη διάρκεια της συνάντησης στο Πεκίνο, καλώντας τη διεθνή κοινότητα να «δράσει επειγόντως» για να αποτρέψει την εξάπλωση του πολέμου.
Ο Σούκρι είπε στη συνάντηση ότι η χώρα του «καταβάλλει κάθε προσπάθεια για να παραδώσει βοήθεια στη Γάζα μέσω του περάσματος της Ράφα, αλλά η πολιτική του Ισραήλ να εμποδίζει την είσοδο βοήθειας είναι συστηματική για να αναγκάσει τους Παλαιστίνιους να εγκαταλείψουν τη Γάζα υπό τους συνεχιζόμενους βομβαρδισμούς και την πολιορκία».
Οι αιγυπτιακές αρχές επιθυμούν να δουν ένα άμεσο τέλος της βίας στη Γάζα όχι μόνο για ανθρωπιστικούς λόγους, αλλά και με τη γνώση ότι όσο περισσότερο συνεχίζεται ο πόλεμος, τόσο μεγαλύτερες είναι οι επιπτώσεις στην ήδη ταραγμένη οικονομία της Αιγύπτου.
