Δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως ο Ν. 5019/2023 με τίτλο «Ενσωμάτωση της Οδηγίας (ΕΕ) 2020/1828 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 25ης Νοεμβρίου 2020 «σχετικά με τις αντιπροσωπευτικές αγωγές για την προστασία των συλλογικών συμφερόντων των καταναλωτών και για την κατάργηση της Οδηγίας 2009/22/ΕΚ», ενίσχυση της προστασίας των καταναλωτών, ρυθμιστικό πλαίσιο για την παλαίωση οίνων και άλλες επείγουσες διατάξεις» (ΦΕΚ Α’/27/14-2-2023).
Στο Μέρος Α΄ ενσωματώνεται η Οδηγία 2020/1828 «σχετικά με τις αντιπροσωπευτικές αγωγές για την προστασία των συλλογικών συμφερόντων των καταναλωτών και για την κατάργηση της οδηγίας 2009/22/ΕΚ» και καταργείται το άρθρο 10 του ν. 2251/1994, περί συλλογικών αγωγών.
Όπως επισημαίνεται στην αιτιολογική έκθεση, οι αντιπροσωπευτικές αγωγές θεωρούνται ως ισχυρό, αποδοτικό και αποτελεσματικό μέτρο προστασίας των καταναλωτών και διόρθωσης αδυναμιών της αγοράς (market failure), ιδίως λόγω του αποτρεπτικού χαρακτήρα τους και της εξοικονόμησης διοικητικών εξόδων.
Το οικονομικό όφελος που προκύπτει από τις εν λόγω αγωγές σχετίζεται με το χαμηλότερο κόστος και τη μεγαλύτερη ασφάλεια δικαίου, καθώς αποφεύγονται επιμέρους αγωγές με παρόμοιες αξιώσεις.
Περαιτέρω, λόγω του αυξανόμενου διασυνοριακού εμπορίου και των εμπορικών στρατηγικών σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι παραβάσεις αυτές επηρεάζουν όλο και περισσότερο τους καταναλωτές σε περισσότερα κράτη μέλη, καθιστώντας επιβεβλημένη την ύπαρξη κανόνων για τη διευκόλυνση των διασυνοριακών αντιπροσωπευτικών αγωγών.
Στη συνέχεια, στο Μέρος Β΄, εισάγονται συμπληρωματικές διατάξεις για την προστασία των καταναλωτών.
Ειδικότερα, εισάγονται διατάξεις που αφορούν στην αντιμετώπιση της διαφήμισης υπηρεσιών που παρέχονται από φυσικά και νομικά πρόσωπα χωρίς άδεια λειτουργίας ή άσκησης επαγγέλματος, στον προσδιορισμό του ωραρίου λειτουργίας των εμπορικών καταστημάτων και στην προαιρετική λειτουργία των καταστημάτων τις Κυριακές.
Επιπρόσθετα, αναμορφώνεται το ρυθμιστικό πλαίσιο που αφορά στην προστασία των ανήλικων καταναλωτών και δίδεται η δυνατότητα λήψης διοικητικών μέτρων, κατά της κυκλοφορίας προϊόντων, που μπορεί να οδηγήσουν σε κίνδυνο σεξουαλικής θυματοποίησης ή εκμετάλλευσης ή σε εθισμό στα τυχερά παίγνια, τους ανήλικους καταναλωτές.
Επίσης, εισάγονται νέοι κανόνες για την προστασία των καταναλωτών αναφορικά με το ηλεκτρονικό «ψάρεμα» («phishing»), ήτοι τις πρακτικές εξαπάτησης (με πλαστές ιστοσελίδες, ηλεκτρονικά μηνύματα ή ειδοποιήσεις), με τις οποίες οι δράστες πληροφορούνται ή υφαρπάζουν τους μυστικούς κωδικούς («ΡΙΝ», «ΤΑΝ») των καταναλωτών για διαδικτυακές συναλλαγές και προβαίνουν σε μεταφορές χρημάτων από τους λογαριασμούς τους, μέσω του περιορισμού της ευθύνης του καταναλωτή σε βαριά αμέλεια.
Επιπλέον, επαναπροσδιορίζονται οι διοικητικές, ελεγκτικές και κυρωτικές αρμοδιότητες της Γενικής Διεύθυνσης Αγοράς και Προστασίας Καταναλωτή της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων, προκειμένου η αρμόδια διοικητική αρχή να ανταποκριθεί αποτελεσματικότερα στην αποστολή της, καθώς και να προσαρμόσει τη λειτουργία της στις αρχές και τα εργαλεία του ν. 4512/2018, σχετικά με την άσκηση εποπτείας των οικονομικών δραστηριοτήτων και των προϊόντων στο πεδίο της προστασίας του καταναλωτή και της προσήκουσας παροχής υπηρεσιών.
Ακολούθως, αναμορφώνονται τα μέτρα επιβολής για την προστασία των δικαιωμάτων του καταναλωτή στον χρηματοοικονομικό τομέα, ώστε να ευθυγραμμίζονται στο νέο κυρωτικό πλαίσιο.
Δείτε τον Ν. 5019/2023.
