Ποιος θα πληρώσει τις συντάξεις του αύριο;

 Με λιγότερους εργαζόμενους και περισσότερους συνταξιούχους, η ιδιωτική ασφάλιση γίνεται ζήτημα επιβίωσης.

Με λιγότερους εργαζόμενους και περισσότερους συνταξιούχους, η ιδιωτική ασφάλιση γίνεται ζήτημα επιβίωσης.

Αν δεν γεννήσουμε λύσεις, δεν θα έχουμε συντάξεις.

• Ελλάδα σε συρρίκνωση: Πόσοι θα απομείνουμε το 2050;

•  Χωρίς δημογραφική αναγέννηση και ασφαλιστική μεταρρύθμιση, οι επόμενες γενιές θα σηκώσουν δυσβάσταχτο βάρος.

• Χωρίς νέους εργαζόμενους, οι συντάξεις μένουν στα χαρτιά.

Το δημογραφικό είναι βραδυφλεγής βόμβα που πλήττει οικονομία, άμυνα και κοινωνική συνοχή.

Η χώρα χάνει πληθυσμό, δύναμη και εισοδήματα — και το ασφαλιστικό καταρρέει πριν το καταλάβουμε.

Δημογραφικό: Η σιωπηλή εισβολή που αφοπλίζει την Ελλάδα

Χωρίς γενιές που να παράγουν, ούτε οι συντάξεις ούτε η οικονομία θα σταθούν όρθιες — και η ασφάλιση γίνεται πλέον ζήτημα εθνικής στρατηγικής.

«Το δημογραφικό δεν περιμένει — ούτε οι συντάξεις μας.»

Η σιωπηλή κρίση που δυναμιτίζει το μέλλον

Η Ελλάδα συρρικνώνεται. Μέσα σε δέκα χρόνια ο πληθυσμός μειώθηκε κατά περίπου 500.000 άτομα, ενώ ο δείκτης γεννητικότητας παραμένει κάτω από 1,3 παιδιά ανά γυναίκα — πολύ χαμηλότερα από το 2,1 που απαιτείται για απλή αναπλήρωση.

Ταυτόχρονα, η γήρανση του πληθυσμού επιταχύνεται: οι νέοι λιγοστεύουν, οι ηλικιωμένοι αυξάνονται, και η πυραμίδα του πληθυσμού ανατρέπεται.

Δεν πρόκειται για στατιστικό δεδομένο. Πρόκειται για μια βραδυφλεγή βόμβα που απειλεί όχι μόνο την κοινωνική συνοχή αλλά και την οικονομία, την εθνική ισχύ και τη βιωσιμότητα του ασφαλιστικού συστήματος.

---

Συντάξεις υπό ασφυξία — και η ιδιωτική ασφάλιση στο προσκήνιο

Το ασφαλιστικό σύστημα, ήδη πιεσμένο από τις δημοσιονομικές κρίσεις, βασίζεται στην αρχή της διαγενεακής αλληλεγγύης: οι σημερινοί εργαζόμενοι πληρώνουν τις συντάξεις των σημερινών συνταξιούχων. Τι συμβαίνει όμως όταν οι εργαζόμενοι γίνονται λιγότεροι και οι συνταξιούχοι περισσότεροι;

Ο καθηγητής Μιλτιάδης Νεκτάριος, στο έργο του «Στρατηγική για τη Γήρανση του Πληθυσμού – Ελλάδα 2050», τονίζει πως το πρόβλημα είναι δομικό και όχι προσωρινό. Ακόμα και αν η οικονομία ανακάμψει, η δημογραφία δεν θα αλλάξει γρήγορα από μόνη της.

Αυτό σημαίνει ότι η ιδιωτική ασφάλιση ζωής και συντάξεων δεν είναι πια πολυτέλεια, αλλά αναγκαιότητα.

• Εξασφαλίζει πρόσθετο εισόδημα στα γηρατειά.

• Μειώνει την αποκλειστική εξάρτηση από το κράτος.

• Επιτρέπει μακροπρόθεσμο σχεδιασμό για την οικογένεια.

Σε μια χώρα που γερνά, η προσωπική ευθύνη για το οικονομικό μέλλον γίνεται κεντρική προτεραιότητα.

Όσο μικραίνει η βάση των εισφορών, τόσο θα εντείνονται οι πιέσεις στο δημόσιο σύστημα συντάξεων και τόσο θα αυξάνεται η ανάγκη συμπληρωματικών λύσεων.

Η δημογραφία είναι ζήτημα εθνικής ασφάλειας

Η μείωση του πληθυσμού δεν είναι μόνο κοινωνική ή οικονομική πρόκληση. Είναι και γεωπολιτικός κίνδυνος.

• Λιγότεροι νέοι σημαίνει μικρότερη αμυντική επάρκεια.

• Σημαίνει επίσης οικονομία με χαμηλότερο δυναμισμό και περιορισμένη διεθνή επιρροή.

• Όταν γειτονικές χώρες αυξάνουν τον πληθυσμό τους, η Ελλάδα χάνει σχετική ισχύ χωρίς να πέσει ούτε ένας πυροβολισμός.

• Η μεγαλύτερη απειλή δεν κάνει θόρυβο — αλλά αδειάζει τη χώρα.

• Η δύναμη μιας χώρας μετριέται σε γενιές, όχι μόνο σε πολεμικά αεροπλάνα, πλοία και τανκς.
• Μικρότερος πληθυσμός, μικρότερη ισχύς — πιο αβέβαιο αύριο.

-Αν χαθεί το ανθρώπινο κεφάλαιο, χάνεται και το εθνικό.

• «Δεν χρειάζεται πόλεμος για να χάσεις έδαφος — αρκεί να χάνεις ανθρώπους.»

• «Το μέλλον δεν φεύγει — σβήνει σιωπηλά.»

• «Όσο μικραίνει η Ελλάδα, μεγαλώνουν οι κίνδυνοι.»

Η δημογραφική πολιτική πρέπει να γίνει εθνική στρατηγική, με στήριξη των οικογενειών, κίνητρα για νέες γεννήσεις, ευέλικτες μορφές εργασίας για γονείς και σχέδιο επαναπατρισμού νέων που έφυγαν στο εξωτερικό.

Χρειάζεται επίσης σοβαρός επανασχεδιασμός του ασφαλιστικού ώστε να παραμένει βιώσιμο χωρίς να εξαντλεί τους νέους εργαζόμενους με υπέρογκες εισφορές.

---

Δεν υπάρχει άλλος χρόνος για αναβολή

Πρωτοβουλίες όπως το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για το Δημογραφικό (2025–2035) ή οι δράσεις σε ακριτικές περιοχές είναι βήματα στη σωστή κατεύθυνση, αλλά η κλίμακα του προβλήματος ξεπερνά τις αποσπασματικές λύσεις. Χρειάζεται πολιτική βούληση, κοινωνική κινητοποίηση και ένα νέο κοινωνικό συμβόλαιο.

Για τους πολίτες, η λύση είναι διπλή:

1. Να απαιτήσουν από το κράτος μακροπρόθεσμη δημογραφική στρατηγική.

2. Να αναλάβουν προσωπική ευθύνη για το μέλλον τους μέσω ιδιωτικών εργαλείων αποταμίευσης και ασφάλισης.

Το δημογραφικό ζήτημα δεν είναι πρόβλημα του αύριο — είναι πρόβλημα του σήμερα που θα πληρώσουμε αύριο. Αν δεν δράσουμε, η χώρα θα γίνει μικρότερη, πιο αδύναμη και οι συντάξεις πιο αβέβαιες.

Η Ελλάδα χρειάζεται ξανά γενιές που να παράγουν πλούτο και σταθερότητα.
Και κάθε πολίτης χρειάζεται προσωπικό σχέδιο, γιατί η κρατική σύνταξη από μόνη της δεν θα αρκεί.

Η δημογραφία είναι η νέα εθνική άμυνα — και η ασφάλιση το πιο ασφαλές οχυρό του κάθε νοικοκυριού.

Bασίλης Μουντάκης

Ενεργός Ασφαλιστής

Ενεργός πολίτης