Την επίτευξη 10 φιλόδοξων στόχων προϋποθέτει η εντός προβλέψεων εκτέλεση του προϋπολογισμού για το 2024, μεταξύ των οποίων είναι η ισχυρή ανάπτυξη, ο περιορισμός της φοροδιαφυγής, η συγκρατημένη αύξηση δαπανών, η εκτίναξη των επενδύσεων, η μείωση του πληθωρισμού.
Το 2024, η Ελλάδα αναζητεί την ανάκτηση ενός ακόμη «κεκτημένου» του παρελθόντος. Με τον προϋπολογισμό του 2024, τίθεται ως βασικός στόχος το ΑΕΠ της χώρας να επιστρέψει στα επίπεδα των 234 δισ. ευρώ, δηλαδή πολύ κοντά στα επίπεδα του 2009 – πριν μπλέξει η χώρα στα μνημόνια.
Πρακτικά, το 2024 πρέπει να κλείσει ένας πολυετής υφεσιακός κύκλος και να ανακτηθεί απώλεια στο ΑΕΠ που ξεπέρασε το 27%, μια από τις μεγαλύτερες που έχουν καταγραφεί διεθνώς σε περίοδο ειρήνης.
Για να επιτευχθεί αυτός ο κεντρικός στόχος, ο πήχης μπαίνει ψηλά: αναζητείται ένα από τα υψηλότερα ποσοστά ανάπτυξης σε πανευρωπαϊκό επίπεδο (2,9%), ο υψηλότερος ρυθμός αύξησης των επενδύσεων (15%) και ένα από τα μεγαλύτερα ποσοστά πρωτογενούς πλεονάσματος.
- Η Ελλάδα θα πρέπει να αναπτυχθεί το 2024 με ρυθμό 2,9% του ΑΕΠ, από τους υψηλότερους στην Ευρωζώνη, ώστε το ΑΕΠ να προσεγγίσει τα 234 δισ. ευρώ. Από μόνος του ο υψηλός ρυθμός ανάπτυξης συνιστά πρόκληση για την επόμενη χρονιά από τη στιγμή που υπάρχουν μια σειρά από αβεβαιότητες όσον αφορά την επόμενη χρονιά. Τις βασικές τις απαριθμεί και το Ελληνικό Δημοσιονομικό Συμβούλιο: οι γεωπολιτικές εξελίξεις -ειδικά τώρα που παραμένουν ανοιχτά δύο πολεμικά μέτωπα-, ο κίνδυνος ύφεσης σε πολλές ευρωπαϊκές οικονομίες, αλλά και η επιμονή του πληθωρισμού και των επιτοκίων σε υψηλά επίπεδα συνιστούν τις τρεις βασικές πηγές αβεβαιότητας.
- Η ακρίβεια δεν θα πρέπει να επηρεάσει την ιδιωτική κατανάλωση, ώστε να συνεχιστεί η αυξητική της πορεία και μέσα στο 2024. Ο ρυθμός μεταβολής της ιδιωτικής κατανάλωσης έχει προϋπολογιστεί στο 1,3% για το 2024, σαφώς μειωμένος σε σχέση με το +2,9% του 2023. Ωστόσο, το 1,3% θα υπολογιστεί επί υψηλότερης βάσης, που σημαίνει ότι η κατανάλωση θα πρέπει να «δοκιμάσει» ακόμη υψηλότερα επίπεδα παρά την πολύ μεγάλη άνοδο των τιμών, οι οποίες θα συνεχίσουν να αυξάνουν και το 2024 έστω και με χαμηλότερο ρυθμό (2,6% αντί για 4,1% το 2023).
- Τα τουριστικά έσοδα θα πρέπει να κάνουν νέο ρεκόρ μέσα στο επόμενο έτος. Ο πήχης για την επόμενη χρονιά μπαίνει και πάλι πάνω από τα 20-21 δισ. ευρώ. Αυτό όμως προϋποθέτει ότι οι βασικοί «πελάτες» της χώρας (που παραμένουν οι μεγάλες ευρωπαϊκές χώρες) θα πρέπει να παραμείνουν σε τροχιά ανάπτυξης – ώστε να μην περιοριστεί το τουριστικό ρεύμα προς την Ελλάδα.
- Οι επενδύσεις θα πρέπει να αυξηθούν κατά περισσότερο από 15% και την επόμενη χρονιά. Αποτελεί έναν από τους πλέον φιλόδοξους στόχους της επόμενης χρονιάς. Οι επενδυτικοί πόροι του προγράμματος δημοσίων επενδύσεων θα πρέπει να αυξηθούν σε 12,167 δισ. ευρώ το 2024, από 10,822 δισ. ευρώ το 2023. Τα 8,55 δισ. ευρώ των δαπανών του 2024 θα πρέπει να προέλθουν από το εθνικό και συγχρηματοδοτούμενο σκέλος και τα 3,62 δισ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης. Για το 2024 ο ετήσιος ρυθμός αύξησης των επενδύσεων θα πρέπει να φτάσει στο 15,1%.
- Ο πληθωρισμός θα πρέπει να συγκρατηθεί την επόμενη χρονιά στο 2,6%, παρά την αβεβαιότητα για την πορεία των τιμών. Η Κομισιόν αναπροσάρμοσε τον στόχο της διεθνούς τιμής του πετρελαίου για το 2024 από τα 81 στα 84 δολάρια το βαρέλι και αυτό είχε ως αποτέλεσμα ο ρυθμός ανάπτυξης της Ελλάδας να υποχωρήσει από το 3% στο 2,9% και ο στόχος για τον πληθωρισμό να ανέβει για το επόμενο έτος από το 2,4%, που ήταν στο προσχέδιο, στο 2,6% στο τελικό σχέδιο. Αυτό το στοιχείο δείχνει το πόσο ευάλωτος είναι ο πληθωρισμός στον απρόβλεπτο παράγοντα και ει- δικά στις μεταβολές των τιμών στην ενέργεια.
- Η χώρα θα πρέπει να εμφανίσει πρωτογενές πλεόνασμα 2,1% του ΑΕΠ, αυξημένο κατά μία ποσοστιαία μονάδα σε σχέση με το 2023. Αυτό προϋποθέτει ότι τα έσοδα θα αυξηθούν την επόμενη χρονιά κατά 3,183 δισ. ευρώ συνολικά (ή κατά 4,9% σε σχέση με το 2023). Επίσης, ο ρυθμός αύξησης των εσόδων θα πρέπει να είναι πολύ μεγαλύτερος σε σχέση με τον ρυθμό αύξησης των δαπανών.
- Τα φορολογικά έσοδα θα πρέπει να αυξηθούν στα 63 δισ. ευρώ και να ενισχυθούν κατά 1,6 δισ. ευρώ σε σχέση με το 2023. Έχει προβλεφθεί επιπλέον 1,16 δισ. ευρώ μόνο από τον ΦΠΑ, αλλά και 600 εκατ. ευρώ πρόσθετα έσοδα από το νέο καθεστώς φορολόγησης των ατομικών επιχειρήσεων. Ο εισπρακτικός στόχος για τους φόρους προϋποθέτει επομένως ότι το νέο νομοσχέδιο που προωθεί η κυβέρνηση θα έχει εισπρακτικό αποτέλεσμα. Εννοείται ότι η απόδοση στα φορολογικά έσοδα είναι άμεσα συνδεδεμένη και με την πορεία της οικονομικής δραστηριότητας.
- Η ανεργία θα πρέπει να μειωθεί περαιτέρω, στο 10,6% Απαιτείται η δημιουργία αρκετών δεκάδων χιλιάδων θέσεων εργασίας μέσα στο 2024 με στόχο η ανεργία -σε μέσο ετήσιο επίπεδο- να υποχωρήσει κατά τουλάχιστον 0,6% επιπλέον.
- Το δημόσιο χρέος θα πρέπει να μειωθεί και ως απόλυτο νούμερο, και η αναλογία με το ΑΕΠ να υποχωρήσει στο 152,3% Το 2024 θα πρέπει να γίνει η πρώτη χρονιά μείωσης του χρέους σε απόλυτο ποσό, έστω και κατά 1 δισ. ευρώ. Αυτό προϋποθέτει πρωτογενές πλεόνασμα ύψους 2,1% του ΑΕΠ, ανάπτυξη 2,9% και να αποφευχθούν τα απρόοπτα στο κόστος εξυπηρέτησης του δημοσίου χρέους.
- Η αύξηση των δαπανών του Δημοσίου θα πρέπει να συγκρατηθεί στο 1,7 δισεκατομμύριο ευρώ. Αυτή η αύξηση των δαπανών πρέπει να «χωρέσει» τα νέα μέτρα στήριξης και τις μόνιμες παρεμβάσεις, όπως οι αυξήσεις στους μισθούς και στις συντάξεις. Εξοικονόμηση επιτυγχάνεται μόνο από την απόσυρση των προσωρινών μέτρων στήριξης, ειδικά για την αντιμετώπιση της πληθωριστικής κρίσης. Ο προϋπολογισμός έχει ένα αποθεματικό για έκτακτα περιστατικά (π.χ. φυσικές καταστροφές), αλλά το ερώτημα είναι αν η χώρα σταθεί τυχερή το 2024 ώστε να αποφύγει «χτυπήματα» αντίστοιχα του 2023, που θα εκτροχιάσουν το σκέλος των δαπανών.
