Μονομερής επιβολή «Δικαιώματος Συμβολαίου» σε υφιστάμενα συμβόλαια και η de facto μείωση των αμοιβών των ασφαλιστικών διαμεσολαβητών
Γράφει ο Κώστας Φράγκουλής - Υποψήφιος Σ.Π.Α.Τ.Ε - Ταμίας Π.Ε.Κ.Α.Π
Η συγκεκριμένη πρακτική περιγράφεται ως μια λογιστική αναδιάρθρωση του ασφαλίστρου, κατά την οποία το τελικό κόστος για τον ασφαλισμένο παραμένει αμετάβλητο. Αυτό επιτυγχάνεται μέσω της ταυτόχρονης μείωσης του καθαρού ασφαλίστρου και της προσθήκης ενός νέου ποσού υπό την ονομασία «Δικαίωμα Συμβολαίου». Το άμεσο και αδιαμφισβήτητο αποτέλεσμα αυτής της πρακτικής είναι η μονομερής και de facto μείωση της αμοιβής του ασφαλιστικού διαμεσολαβητή, καθώς η προμήθειά του υπολογίζεται επί του τεχνηέντως μειωμένου πλέον καθαρού ασφαλίστρου.
1. Έλλειψη Διαφάνειας προς τον Καταναλωτή
Η ενέργεια αυτή, παρότι δεν μεταβάλλει το τελικό κόστος, συνιστά μια αδιαφανή και παραπλανητική πρακτική. Ο ασφαλισμένος, ενώ συνεχίζει να καταβάλλει το ίδιο ποσό, δεν ενημερώνεται με σαφήνεια για τον λόγο που ένα μέρος του ασφαλίστρου του αποχαρακτηρίζεται και μετονομάζεται σε «Δικαίωμα Συμβολαίου». Η πρακτική αυτή είναι ευθέως αντίθετη με τις αρχές της διαφάνειας που επιτάσσει ο Ν. 2251/1994 για την Προστασία του Καταναλωτή, ο οποίος απαιτεί σαφείς και κατανοητούς όρους στις συμβάσεις, χωρίς κρυφές χρεώσεις ή ασαφείς όρους που διαταράσσουν την ισορροπία της σύμβασης σε βάρος του καταναλωτή.
2. Μονομερής Τροποποίηση & Μείωση Αμοιβής Διαμεσολαβητή
Η σύμβαση ασφαλιστικής διαμεσολάβησης ορίζει με σαφήνεια τον τρόπο υπολογισμού της αμοιβής του συνεργάτη. Η μονομερής αλλαγή της βάσης υπολογισμού της προμήθειας, μέσω της τεχνητής μείωσης του καθαρού ασφαλίστρου, συνιστά καταχρηστική τροποποίηση των όρων της συνεργασίας. Η ασφαλιστική εταιρεία, υπό τον μανδύα μιας λογιστικής τακτοποίησης, επιφέρει άμεση οικονομική ζημία στον διαμεσολαβητή που της εμπιστεύτηκε την ασφάλιση του πελάτη του.
3. Το Νομικό Πλαίσιο
Η πρακτική αυτή προσκρούει σε ένα πλέγμα νομοθετικών διατάξεων:
• Νομοθεσία Διανομής (IDD – Ν. 4583/2018): Η Οδηγία και ο νόμος που την ενσωμάτωσε επιβάλλουν αυστηρές υποχρεώσεις διαφάνειας σχετικά με τη φύση της αμοιβής του διαμεσολαβητή (Άρθρο 29) και το σύνολο των επιβαρύνσεων για τον πελάτη. Η απόκρυψη της πραγματικής διάρθρωσης του ασφαλίστρου αντιβαίνει στο πνεύμα και το γράμμα του νόμου.
• Νομοθεσία για Ασφαλιστικές Εταιρείες (Solvency II – Ν. 4364/2016): Παρότι για τις ασφαλίσεις κατά ζημιών υπάρχει νομοθετικό κενό ως προς την αναλυτική ενημέρωση για τα κόστη, για τις ασφαλίσεις ζωής (όπου εντάσσονται και πολλά συμβόλαια υγείας) υπάρχει ρητή υποχρέωση ενημέρωσης για τα «επιβαρύνοντα έξοδα» (Άρθρο 152). Η εισαγωγή ενός αδιαφανούς «Δικαιώματος Συμβολαίου» παραβιάζει την υποχρέωση αυτή.
• Νόμος για την Προστασία του Καταναλωτή (Ν. 2251/1994): Όπως έχει κρίνει πάγια και ο Άρειος Πάγος, η έλλειψη διαφάνειας και η επιβολή μονομερών, ασαφών όρων που διαταράσσουν τη συμβατική ισορροπία συνιστούν αθέμιτες και καταχρηστικές πρακτικές.
Εν κατακλείδι, η μονομερής εισαγωγή ενός «Δικαιώματος Συμβολαίου» σε υφιστάμενα συμβόλαια, χωρίς καμία απολύτως διαφάνεια για τον σκοπό που εξυπηρετεί και με ταυτόχρονη μείωση της αμοιβής του διαμεσολαβητή, αποτελεί μια πρακτική που δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή.
Με εκτίμηση
Κώστας Φραγκόυλης
Υποψήφιος Σ.Π.Α.Τ.Ε – Ταμίας Π.Ε.Κ.Α.Π
