Συναντήσεις κατ` ιδίαν … με τον Βασίλη Μουντάκη
Βασίλης Μουντάκης, Πρόεδρος της Επιτροπής Καταναλωτών του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών: «Χωρίς εμπιστοσύνη, δεν υπάρχει αγορά. Χωρίς καταναλωτή, δεν υπάρχει οικονομία.»

Ο Βασίλης Μουντάκης, Πρόεδρος της Επιτροπής Καταναλωτών του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών και της Πανελλήνιας Ένωσης Καταναλωτών Ασφαλιστικών Προϊόντων (ΠΕΚΑΠ), αποτελεί σήμερα έναν από τους πιο δραστήριους και αξιόπιστους εκπροσώπους του καταναλωτικού κινήματος στη χώρα. Με πολυετή παρουσία στον χώρο της ασφάλισης και ενεργό ρόλο στη διαμεσολάβηση, έχει καταφέρει να συνδέσει την προάσπιση των δικαιωμάτων των ασφαλισμένων με τη συνολική αναβάθμιση της ασφαλιστικής αγοράς, θέτοντας σταθερά στο επίκεντρο τον πολίτη. Στη συνέντευξη που παραχώρησε στον δημοσιογράφο Λάμπρο Αριστ. Ρόδη για τη στήλη «Συναντήσεις κατ’ ιδίαν», ο κ. Μουντάκης αναλύει τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι ασφαλισμένοι — από μονομερείς αλλαγές στα ασφαλιστήρια και καθυστερήσεις αποζημιώσεων έως τις επιβαρύνσεις από αναπροσαρμογές ασφαλίστρων και υπέρογκες χρεώσεις — και περιγράφει τον τρόπο με τον οποίο η Επιτροπή Καταναλωτών του Ε.Ε.Α. λειτουργεί ως πραγματική «ασπίδα» για τους πολίτες. Το Επαγγελματικό Επιμελητήριο Αθηνών, υπό την ηγεσία του προέδρου Γιάννη Χατζηθεοδοσίου, έχει εξελιχθεί τα τελευταία χρόνια σε έναν σύγχρονο, εξωστρεφή θεσμό, που υπερασπίζεται ενεργά τα δικαιώματα των επαγγελματιών και παράλληλα στέκεται στο πλευρό των καταναλωτών. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, ο ρόλος της Επιτροπής Καταναλωτών και του Βασιλείου Μουντάκη αποκτά ιδιαίτερη βαρύτητα, καθώς επιδιώκει τη σύζευξη διαμεσολάβησης και κοινωνίας, με κοινό στόχο μια αγορά πιο δίκαιη, διαφανή και ανθρώπινη. Ο κ. Μουντάκης, τέλος, τονίζει τη σημασία της ενότητας στον χώρο της διαμεσολάβησης, την ανάγκη πανελλαδικής συνεργασίας και τη διαρκή προσπάθεια να τεθεί ο καταναλωτής στο επίκεντρο της αγοράς.
Kύριε Μουντάκη, είστε ιδιαίτερα δραστήριος, συμμετέχετε σε πολλές δράσεις τόσο του Επιμελητηρίου όσο και του ασφαλιστικού κλάδου. Με αφορμή την 7η Συνδιάσκεψη των Ασφαλιστικών Διαμεσολαβητών εκλεγμένων στα Επιμελητήρια της χώρας, είχατε μια ξεχωριστή τοποθέτηση. Να ξεκινήσουμε από αυτήν, με την ιδιότητά σας ως Προέδρου της Επιτροπής Καταναλωτών;
Πράγματι, θεωρώ ότι όσα ακούστηκαν στην Συνδιάσκεψη συνδέονται άμεσα με τον ασφαλισμένο, με τον καταναλωτή. Είμαι πρόεδρος της Επιτροπής Καταναλωτών Ασφαλιστικών Προϊόντων της ΠΕΚΑΠ και πρόσφατα ζητήσαμε από το Επαγγελματικό Επιμελητήριο Αθηνών να δημιουργηθεί μια ευρύτερη επιτροπή που να καλύπτει όλους τους καταναλωτές, ανεξαρτήτως προϊόντος ή υπηρεσίας. Χωρίς καταναλωτές, δεν υπάρχει αγορά, δεν υπάρχουν εταιρείες, δεν υπάρχει τίποτα. Εκφράζουμε σήμερα 2,5 εκατομμύρια ασφαλισμένους – 1,5 εκατομμύριο σε ομαδικά και 1 εκατομμύριο σε ατομικά συμβόλαια – και επιπλέον 8 εκατομμύρια υποψήφιους πελάτες. Ο καταναλωτής πρέπει να προσεχθεί. Ζητάμε διαφάνεια, εμπιστοσύνη και κυρίως προστασία, γιατί σήμερα ο καταναλωτής δεν έχει προστασία. Αυτό είναι ξεκάθαρο και αποδεικνύεται καθημερινά.
Πράγματι, πολλές φορές έχετε σταθεί απέναντι σε πρακτικές που θίγουν τον καταναλωτή, ειδικά μέσα από ασφαλιστικά συμβόλαια που αλλάζουν μονομερώς και χωρίς προειδοποίηση. Είδαμε πρόσφατα έναν έντονο αγώνα για τα ασφαλιστήρια ζωής. Θέλετε να σταθούμε σε αυτό;
Εκεί ακριβώς θέλω να επικεντρωθώ. Τα προβλήματα είναι μεγάλα. Βλέπουμε ασφαλιστήρια που τροποποιούνται μονομερώς, αποζημιώσεις που καθυστερούν ή απορρίπτονται για τυπικούς λόγους, και έναν καταναλωτή εγκλωβισμένο σε διαδικασίες χωρίς ουσιαστική υποστήριξη. Το φαινόμενο υπήρχε πάντα, αλλά τα τελευταία χρόνια έχει ενταθεί. Αυτά τα προβλήματα δεν είναι μεμονωμένα· τα αντιμετωπίζουν σχεδόν όλες οι ασφαλιστικές εταιρείες. Αν δεν υπάρξει εμπιστοσύνη και διαφάνεια, η ασφαλιστική αγορά δεν μπορεί να αναπτυχθεί. Το ποσοστό συμμετοχής της ασφάλισης στο ΑΕΠ είναι μόλις 2,5%, όταν σε άλλες χώρες φτάνει το 7% και το 8%. Δεν είναι τυχαίο.
Θα λέγατε ότι η Επιτροπή Καταναλωτών του ΕΕΑ λειτουργεί ως ασπίδα υπέρ των πολιτών;
Ακριβώς. Είμαστε μια ασπίδα και καλούμε όλους τους καταναλωτές να επικοινωνούν μαζί μας. Καταγράφουμε τα προβλήματα, τα προωθούμε θεσμικά και ενημερώνουμε τόσο τον Τύπο όσο και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Το Επαγγελματικό Επιμελητήριο Αθηνών είναι πλέον ένα σύγχρονο επιμελητήριο, κοντά σε όλους τους επαγγελματίες και στους πολίτες. Έχει αλλάξει ριζικά τα τελευταία χρόνια και αυτό οφείλεται στη διοίκηση του προέδρου Γιάννη Χατζηθεοδοσίου, τον οποίο θεωρώ τον πιο επιτυχημένο πρόεδρο που έχει περάσει από το ΕΕΑ.
Πώς βιώνετε προσωπικά τη συμμετοχή σας σε αυτή τη νέα εποχή του Επιμελητηρίου;
Το Επαγγελματικό Επιμελητήριο Αθηνών το γνώρισα πριν από 25 χρόνια, όταν ήμουν για πρώτη φορά υποψήφιος. Με τον πρόεδρο του ΕΕΑ, Γιάννη Χατζηθεοδοσίου, δώσαμε πολλές «μάχες» και αγωνιστήκαμε μαζί επί μία ολόκληρη δεκαετία, από το 2000 έως το 2010. Τότε ήμασταν και οι δύο εκλεγμένοι – εγώ με την Ασφαλιστική Συνεργασία του Γιάννη Δρούλια και ο πρόεδρος με το ψηφοδέλτιο του Γιάννη Ρεκλείτη.
Εκείνη την εποχή, στα Διοικητικά Συμβούλια του Επιμελητηρίου, ξεχώριζαν δύο πρόσωπα που άφησαν και αφήνουν ισχυρό αποτύπωμα: ο Γιάννης Χατζηθεοδοσίου και ο Γιώργος Καββαθάς (σημερινός πρόεδρος της ΓΣΕΒΕΕ). Είχα την τύχη να μάθω πολλά κοντά τους. Σήμερα αποτελούν ένα δυνατό δίδυμο, με κοινή φιλοσοφία και αλληλοσυμπλήρωση στις δράσεις τους, κάτι που χαίρομαι ιδιαίτερα να βλέπω, γιατί εργάζονται με συνέπεια και όραμα.
Τότε δώσαμε μεγάλους αγώνες, αλλά τα τελευταία χρόνια, υπό την ηγεσία του Γιάννη Χατζηθεοδοσίου, το Επιμελητήριο έχει επιτελέσει τεράστιο έργο. Αυτή η πορεία με ενέπνευσε να επιστρέψω και να συμβάλω ενεργά σε αυτή τη νέα εποχή. Το ΕΕΑ, που σήμερα εκπροσωπεί πάνω από 400 επαγγέλματα, έχει καταφέρει να ενώσει δυνάμεις, να αναβαθμίσει τη λειτουργία του και να σταθεί πραγματικά δίπλα στους επαγγελματίες και στους πολίτες.
Τώρα, το επόμενο βήμα είναι να ενώσουμε τη διαμεσολάβηση με τον καταναλωτή, γιατί οι δύο αυτοί πυλώνες είναι απολύτως αλληλένδετοι. Όλοι, στο τέλος της ημέρας, είμαστε καταναλωτές ασφαλιστικών προϊόντων — και η προστασία του καταναλωτή είναι υπόθεση όλων μας.
Είστε και ενεργό μέλος του ΣΠΑΤΕ, όπου γίνεται προσπάθεια ενοποίησης των σωματείων διαμεσολάβησης. Πιστεύετε ότι θα επιτευχθεί τελικά αυτή η ενότητα;
Δεν υπάρχει άλλος δρόμος. Αν δεν το πετύχουμε, θα έχουμε αποτύχει όλοι μας. Πριν 25 χρόνια υπήρχαν 4-5 σωματεία· σήμερα υπάρχουν πάνω από 30. Αυτή η πολυδιάσπαση έχει εξαντλήσει τον κύκλο της. Χρειάζεται πλέον μια Ενιαία Πανελλαδική Ένωση Διαμεσολαβητών. Ο ΣΠΑΤΕ, στον οποίο επέστρεψα μετά από χρόνια, έχει καθαρή φωνή, με πρόεδρο τη Μαρία Δημητριάδη, μια δραστήρια και αφοσιωμένη επαγγελματία. Μέσα από αυτή τη συνεργασία, θέλουμε να περάσουμε μηνύματα ενότητας και ουσίας σε όλη την Ελλάδα.
Ποια είναι η αποτίμησή σας από τη φετινή Συνδιάσκεψη;
Είναι η πρώτη φορά που συμμετέχω ενεργά και πραγματικά διαπιστώνω ότι γίνεται μια πολύ σοβαρή και συντονισμένη προσπάθεια. Αναγνωρίζεται από όλους – την Πολιτεία, τους θεσμούς, τα πολιτικά κόμματα. Η πρόοδος είναι εμφανής, αλλά τώρα πρέπει να κάνουμε το επόμενο βήμα: να βάλουμε στο επίκεντρο τον καταναλωτή. Ο καταναλωτής είναι ο «βασιλιάς» της αγοράς. Πρέπει να τον προστατεύσουμε και να του δώσουμε λόγο και ρόλο.
Θίξατε και το θέμα της ακρίβειας, των υπέρογκων χρεώσεων και της επιβάρυνσης των πολιτών από τις αναπροσαρμογές ασφαλίστρων.
Αυτό είναι ένα τεράστιο πρόβλημα. Τα ιδιωτικά νοσοκομεία και οι κλινικές προχωρούν σε υπέρογκες χρεώσεις, ενώ οι ασφαλιστικές μετακυλίουν το κόστος στους καταναλωτές. Ο δείκτης αναπροσαρμογών που θεσπίστηκε πρόσφατα (ο δείκτης ΕΔΑ) δημιουργεί περισσότερα προβλήματα απ’ όσα λύνει. Εμείς, ως ΠΕΚΑΠ, στείλαμε τρεις επιστολές στον Υπουργό Ανάπτυξης, ζητώντας διάλογο πριν εφαρμοστεί, αλλά δυστυχώς δεν λάβαμε ποτέ απάντηση. Αυτό δείχνει έλλειψη σεβασμού προς τον καταναλωτή. Επιπλέον, η πολιτεία φορολογεί τα ασφαλιστήρια με τρόπο άδικο – επιβάλλει φόρο ασφαλίστρων και ΦΠΑ στα νοσοκομεία, την ώρα που ακυρώνονται μαζικά συμβόλαια. Αυτά δεν χτίζουν εμπιστοσύνη.
Πώς εξηγείτε την αδράνεια της Πολιτείας σε τόσο σοβαρά ζητήματα;
Υπάρχει φόβος για το πολιτικό κόστος και, βέβαια, επιρροή από μεγάλα οικονομικά συμφέροντα. Όταν δύο ή τρεις όμιλοι ελέγχουν το 80-90% της αγοράς, είναι δύσκολο να υπάρξει ισότιμος ανταγωνισμός. Οι καταναλωτές το αντιλαμβάνονται αυτό και χάνουν την εμπιστοσύνη τους. Εμείς λαμβάνουμε καθημερινά μηνύματα από πολίτες που καταγγέλλουν πιέσεις, εκβιασμούς και αθέμιτες πρακτικές από τράπεζες και εταιρείες. Το πρόβλημα είναι γενικευμένο.
Υπάρχει κάποια πρωτοβουλία για να αποτυπωθεί αυτή η πραγματικότητα;
Έχουμε προτείνει στο ΕΕΑ να πραγματοποιηθεί μια πανελλήνια, ανεξάρτητη έρευνα – μέσω του Ινστιτούτου του Επιμελητηρίου (ΙΑΜ) – ώστε να ρωτηθεί η κοινωνία ευθέως για όλα αυτά. Οι απαντήσεις πρέπει να έρθουν από τους ίδιους τους πολίτες, όχι από τις εταιρείες ή τους θεσμούς. Μόνο έτσι θα δούμε την αλήθεια.
Ποιο είναι, τελικά, το μήνυμά σας προς την Πολιτεία, τις εταιρείες και τους πολίτες;
Το μήνυμά μου είναι απλό: χωρίς εμπιστοσύνη και προστασία του καταναλωτή, δεν υπάρχει ασφαλιστική αγορά. Όλοι χάνουμε – το κράτος, οι εταιρείες, οι ασφαλιστές, οι πολίτες. Χρειάζονται θεσμικές παρεμβάσεις, διαφάνεια και σεβασμός στον καταναλωτή. Και αυτό δεν είναι μόνο αίτημα, είναι απαίτηση μιας ολόκληρης κοινωνίας.
Παρακάτω το απόσπασμα απο την ομίλια του Βασίλη Μουντάκη
ΠΗΓΗ:Συναντήσεις κατ` ιδίαν … με τον Βασίλη Μουντάκη – EEA Insurance