Το “Δικαίωμα Συμβολαίου”: Η μεγαλύτερη αυθαιρεσία που βαφτίστηκε πολιτική

Η μνήμη της αγοράς δεν είναι κοντή. Και η αλήθεια δεν διαγράφεται.

Το “Δικαίωμα Συμβολαίου” δεν ανακαλύφθηκε χθες.

Το “Δικαίωμα Συμβολαίου” δεν είναι καινούργιο.
Η υποκρισία είναι.

Απλώς κάποιοι το θυμήθηκαν όψιμα. Και έτρεξαν –με εμφανές άγχος– να το υπερασπιστούν.

Τις τελευταίες ημέρες, πρόσωπα της αγοράς –και μάλιστα κάποιας ηλικίας– εμφανίστηκαν ξαφνικά ως υπερασπιστές του συμφέροντος των ασφαλισμένων. Άνθρωποι που για δεκαετίες φορούσαν λευκά κολάρα, απολάμβαναν εταιρικές καρέκλες και σφύριζαν αδιάφορα, τώρα παριστάνουν τους θεσμικούς ευαίσθητους.

Ας το σταματήσουν εδώ.
Γιατί, εκτός από το ότι εκτίθενται δημόσια, υπάρχει και κάτι ακόμα πιο σοβαρό:

Ιδού η Ρόδος. Ιδού και η ΠΕΚΑΠ.

Όποιος πραγματικά κόπτεται για τον ΑΣΦΑΛΙΣΜΕΝΟ, γνωρίζει πού βρίσκεται το θεσμικό του σπίτι. Όλα τα άλλα είναι επικοινωνία, θόρυβος και παπαγαλία.

Προσωπικά, με το θέμα έχω… master.
Το ανέδειξα για πρώτη φορά το 2009, όταν οι σημερινοί «ανήσυχοι» σιωπούσαν επιδεικτικά. Από τότε το παρακολουθώ συστηματικά, θεσμικά και τεκμηριωμένα, συλλέγοντας στοιχεία από όλες τις πλευρές.

Και προειδοποιώ –ψύχραιμα και θεσμικά:
Να μη μας προκαλούν δημόσια.

Τα στοιχεία που υπάρχουν δεν μετριούνται σε σελίδες.
Μετριούνται… σε ύψος. Και ξεπερνούν κατά πολύ το μπόι όσων παριστάνουν σήμερα τους υπερασπιστές.

Το πότε, το πού και το πώς θα δοθούν, θα αποφασιστεί μετά την τελική έκβαση του θέματος.
Στη δημοκρατία, άλλωστε, δεν υπάρχουν αδιέξοδα.
Εμείς έχουμε υπομονή.
Αυτοί ας πάρουν… μια βαθιά ανάσα.

Πώς ξεκίνησε το πρόβλημα – με στοιχεία

Στα τέλη του 2006, μια μεγάλη πολυεθνική εξαγόρασε μια ελληνική ασφαλιστική εταιρεία–διαμάντι της αγοράς.
Μια εταιρεία με:

• σοβαρή κερδοφορία

• εξαιρετική φήμη

• ισχυρό δίκτυο αποκλειστικών και ελεύθερων συνεργατών

• συνεργασία με κορυφαία τράπεζα (bancassurance)

• ισορροπημένο χαρτοφυλάκιο (μικρό αυτοκίνητο, υγεία–ζωή–πυρός σε ισορροπία)

Τέλη του 2009, αιφνιδιαστικά και μονομερώς, η νέα διοίκηση αποφάσισε να επιβάλει “Δικαίωμα” 14% σε ολόκληρο το ισόβιο χαρτοφυλάκιο Υγείας, επικαλούμενη υψηλό loss ratio.

Ακολούθησε εύλογος ξεσηκωμός.
Όχι μόνο δεν υποχώρησε, αλλά:

• δεν το ανέγραφε όπως όφειλε στις αποδείξεις

• παρότι είχε δεσμευτεί προφορικά ότι θα ισχύσει για ένα έτος

• το επανέλαβε και το αύξησε τα επόμενα χρόνια: 9%, 5%, 7% κ.ο.κ.

Το αποτέλεσμα;

Το “δικαίωμα” επιβλήθηκε μονομερώς.
-Το loss ratio δεν βελτιώθηκε ποτέ.
– Επιβάρυνε ασφαλισμένους και διαμεσολαβητές.
– Οδήγησε σε απαξίωση χαρτοφυλακίου και φυγή υγιών ασφαλισμένων 
– Και σήμερα αγγίζει έως 40% χωρίς διαφάνεια.

Το loss ratio δεν βελτιώθηκε ποτέ, αντιθέτως μάλιστα και η επιβάρυνση συνεχίστηκε 

Οι μόνοι χαμένοι;
 Οι ασφαλισμένοι
 -Οι διαμεσολαβητές
-Ο η ίδια η εταιρεία

-Ο θεσμός

Οι υγιείς ασφαλισμένοι αποχώρησαν.
Οι σοβαροί συνεργάτες έφυγαν.
Η αγορά γύρισε την πλάτη.

Το τελικό αποτέλεσμα

Το 2020, η εταιρεία πουλήθηκε περίπου στη μισή τιμή από εκείνη του 2006.
Το μερίδιο αγοράς δεν βελτιώθηκε ουσιαστικά ποτέ.

Και όμως:
Τα συμβόλαια που απέμειναν, σήμερα φέρουν δικαίωμα που αγγίζει το 40% του καθαρού ασφαλίστρου, το οποίο –κατά τα καταγγελλόμενα– δεν εμφανίζεται στην απόδειξη πληρωμής.

Τα υπόλοιπα, πλέον, ανήκουν στις εποπτικές αρχές.
Όχι στην επικοινωνία.
Όχι στα παπαγαλάκια.
Όχι στους όψιμους ευαίσθητους

Το “Δικαίωμα Συμβολαίου” δεν είναι τεχνικό θέμα.
Είναι θέμα διαφάνειας, θεσμικής τάξης και σεβασμού στον ασφαλισμένο.

Και όποιος το θυμάται μόνο όταν τον βολεύει,
δεν υπερασπίζεται τον ασφαλισμένο.
Υπερασπίζεται τον εαυτό του.

Tο “Δικαίωμα Συμβολαίου” δεν είναι αυθαίρετη χρέωση – είναι ρυθμιζόμενο θέμα

Για να μην υπάρχει καμία σύγχυση –ούτε σκόπιμη ούτε αφελής– ξεκαθαρίζουμε:

1. Κάθε επιβάρυνση ασφαλίστρου οφείλει να είναι:

   • σαφής

   • προσυμφωνημένη

   • απολύτως διαφανής

   • και εμφανής στα παραστατικά πληρωμής

2. Η μονομερής επιβολή “δικαιώματος” σε εν ισχύ συμβάσεις, ιδίως μακροχρόνιες ή ισόβιες,
   εγείρει σοβαρά ζητήματα:

   • συμβατικής πίστης

   • καταχρηστικότητας όρων

   • παραπλάνησης καταναλωτή

3. Η μη αναγραφή ή η συγκεχυμένη αναγραφή της επιβάρυνσης σε απόδειξη πληρωμής:

   • δεν είναι “τεχνική λεπτομέρεια”

   • είναι ζήτημα διαφάνειας και ελέγχου

4. Η επίκληση loss ratio:

   • δεν αρκεί από μόνη της

   • δεν νομιμοποιεί γενικευμένη, οριζόντια και επαναλαμβανόμενη επιβάρυνση

   • και σίγουρα δεν δικαιολογεί πρακτικές που αποδεδειγμένα οδηγούν σε απαξίωση χαρτοφυλακίου

5. Όταν μια πρακτική δεν βελτιώνει loss ratio,
   αλλά διώχνει υγιείς ασφαλισμένους και σοβαρούς συνεργάτες,
   τότε δεν είναι “εργαλείο διαχείρισης”.
   Είναι αποτυχία.

Το θέμα, συνεπώς, δεν είναι τεχνικό.
Είναι θεσμικό, εποπτικό και καταναλωτικό.

Και εκεί ακριβώς πρέπει να κριθεί.

Το ζήτημα του λεγόμενου “Δικαιώματος Συμβολαίου” δεν αφορά μία εταιρεία ή μία περίοδο.
Αφορά τη διαφάνεια, τη συμβατική πίστη και τον σεβασμό προς τον ασφαλισμένο.

Όταν επιβαρύνσεις επιβάλλονται χωρίς σαφή ενημέρωση και χωρίς μετρήσιμο αποτέλεσμα, τότε δημιουργείται πρόβλημα εμπιστοσύνης στην αγορά.

Η συζήτηση αυτή οφείλει να γίνει θεσμικά και εποπτικά.
Και εκεί ακριβώς μεταφέρεται.

Κάλεσμα

Όσοι θεωρούν ότι η διαφάνεια στην ασφάλιση δεν είναι διαπραγματεύσιμη,
οφείλουν να έχουν θεσμική παρουσία.

Η Πανελλήνια Ένωση Καταναλωτών Ασφαλιστικών Προϊόντων (ΠΕΚΑΠ)
αποτελεί το συλλογικό και θεσμικό όργανο προστασίας του ασφαλισμένου.

Η συμμετοχή δεν είναι συμβολική.
Είναι πράξη ευθύνης.

Βασίλης Μουντάκης
Ενεργός Ασφαλιστής – Πρόεδρος ΠΕΚΑΠ