Τα παραδοσιακά καλτσούνια της κυρά Δέσποινας – Μια ζωή προσφοράς, μια ζωή νοστιμιάς

Πριν ένα μήνα βρέθηκα στο χωριό μου, την Αλφά Μυλοποτάμου στο Ρέθυμνο.ΚΡΗΤΗΣ Στις ρίζες μου.

Ένα όμορφο χωριό στις παρυφές του Ψηλορείτη. Εκεί που ακόμα φυσά ο αέρας της αυθεντικότητας και της αγάπης.

Πήγα να δω τους γονείς μου. Τον πατέρα και τη μάνα μου. Πάνω από 90 χρονών πια… Μα κρατιούνται, ακόμα όρθιοι, ακόμα δυνατοί. Περίπου 60 χρόνια μαζί. Ο πατέρας μου με τα ζώα και τα κτήματα.

Η μάνα μου, η κυρά Δέσποινα, από μικρή ορφανή, δούλευε στο τυροκομείο του αδελφού της.

Δεν πήγε σχολείο, μα έμαθε τα σημαντικότερα μαθήματα της ζωής: την υπομονή, την προσφορά, την αγάπη.

Αποτέλεσμα όλων αυτών, είναι να φτιάχνει τα καλύτερα σπιτικά παραδοσιακά καλτσούνια . Όχι του χωριού. Όχι του Ρεθύμνου. Ίσως ολόκληρης της Κρήτης.( έτσι μου φαίνονται εμένα ..)

Ένα απλό, αυθεντικό βιντεάκι που ανέβασα στο Facebook ξεπέρασε τις 500.000 προβολές. Στο TikTok άλλες 150.000 προβολές. Το ίδιο βίντεο, όταν το ανέβασε ένας φίλος σε γνωστή σελίδα, έπιασε παρόμοια νούμερα. Και δεν είναι το βίντεο. Είναι αυτό που κουβαλάει μέσα του. Είναι η τελετουργία, το άγγιγμα, η ψυχή της κυρά Δέσποινας που πέρασε μέσα από τα μάτια, τις γεύσεις και τις καρδιές.

Το φρέσκο κατσικίσιο ή πρόβειο γάλα έρχεται κάθε πρωί στο σπίτι.

Η μάνα μου το βράζει σε ένα μεγάλο τσουκάλι (χωρητικότητας περίπου 5 κιλών).

Αντί για μαγιά, το κόβει με ξύδι – 1/3 κρασοπότηρου.

Το βάζει στο «μαλαθούνι» (παραδοσιακό δοχείο), προσθέτει αλάτι και το αφήνει να «σουρρώσει» – να στραγγίξει.

Σε μια λεκάνη ρίχνει 1/2 κιλό αλεύρι, λίγο λάδι, αλάτι και λίγη τσικουδιά.

Το ζυμώνει και το αφήνει να ξεκουραστεί.

Φτιάχνει μικρές μπαλίτσες και με ένα λεπτό μπαστουνάκι ανοίγει χειροποίητο φύλλο – απλό, λεπτό, ελαστικό.

Το φρέσκο τυρί σε ένα πιάτο.

Προσθέτει ελάχιστη ζάχαρη και δυόσμο (μερικές φορές και 1 αυγό, αν και εγώ το προτιμώ χωρίς).

Με ένα κουταλάκι τοποθετεί τη γέμιση στο φύλλο, το διπλώνει και το κόβει με ειδικό εργαλείο. Παλιά το έκοβε με νεροπότηρο και έκλεινε τις άκρες με πιρούνι για να μη χυθεί η γέμιση.

Σε μεγάλο τηγάνι βάζει μπόλικο ελαιόλαδο και τηγανίζει τα πιτάκια μέχρι να ροδίσουν.

Τα τοποθετεί σε χαρτί κουζίνας για να στραγγίξει το λάδι.

Σκέτα (έτσι μ’ αρέσουν εμένα).

Με λίγη ζάχαρη.

Με ζάχαρη και κανέλα.

Με μέλι.

Με γλυκό σταφύλι, γλυκό κυδώνι, πετιμέζι.

Όλες τις παραλλαγές τις έχω δοκιμάσει, αλλά τα ζεστά και σκέτα είναι ανεπανάληπτα.

Τέτοια φτιάχνει 2 με 3 φορές τη βδομάδα. Τόνους έχει φτιάξει. Κυριολεκτικά. Έχει τεράστιο καταψύκτη, γεμάτο μόνο με δημιουργίες της. Φτιάχνει και χορτοπιτάκια, και ξηροκούλουρα, και ό,τι βάλει ο νους.

40 χρόνια τώρα, κάθε φορά που την επισκέπτομαι, κάθε πρωί, το ίδιο βήμα: τυροπιτάκια στο τραπέζι. Μόνο τη Μεγάλη Παρασκευή δε μου φτιάχνει.

Και μου στέλνει και στην Αθήνα. Με δέματα γεμάτα αγάπη, ζεστασιά και πατρίδα.

Το γράφω αυτό για να την ευχαριστήσω.

Για μένα. Για τα αδέρφια μου. Για τους συγγενείς, τους φίλους, τους περαστικούς που φιλοξένησε. Ποτέ δεν την άκουσα να θυμώνει. Πάντα με το χαμόγελο. Πάντα να προσφέρει χωρίς αντάλλαγμα.

Αν η Παναγιά έχει μορφή, είναι η μορφή της κυρά Δέσποινας.

Όσο ζει, εγώ νιώθω παιδί. Και ίσως, τελικά, αυτό να είναι το πιο πολύτιμο πράγμα στη ζωή.

Να μην μεγαλώσεις ποτέ, γιατί έχεις ακόμα Μάνα.

΄0ποιος; φίλος , γνωστός  ,ακόμα και ‘αγνωστος βρεθεί στην Αλφά στη πάνω γειτονιά να περάσει , να χτυπήσει τη πόρτα ,θα χαρεί πολύ, θα το καλοδεχτεί και σίγουρα θα βγάλει από το τεράστιο καταψύχτη ( εκεί τα βάσει γιατί το ΄χει χόμπυ να τα φτιάχνει συνέχεια για να έχει λεει πάντα να κερνά το κόσπο , όποτε περάσει ) τα καλτσούνια της με δυό τσικουδιές….