Κρυφές χρεώσεις, γκρίζες πρακτικές: Το Δικαίωμα Συμβολαίου στο μικροσκόπιο

Για δεκαετίες ολόκληρες, το περιβόητο Δικαίωμα Συμβολαίου αποτελεί ένα από τα πιο «γκρίζα» και αμφιλεγόμενα κομμάτια των ασφαλιστηρίων συμβολαίων. Οι ασφαλιστικοί διαμεσολαβητές το ζουν καθημερινά. Οι ασφαλισμένοι το πληρώνουν χωρίς να ξέρουν τι ακριβώς είναι. Και η αγορά το κουκουλώνει, αφήνοντάς το να εξελιχθεί σε ένα μηχανισμό αδιαφάνειας που ενισχύει τις στρεβλώσεις αντί για την εμπιστοσύνη.

Όμως το τελευταίο διάστημα, η κατάσταση ξέφυγε.
Οι περισσότερες εταιρίες αύξησαν, επαναπροσδιόρισαν ή «μαγείρεψαν» με τέτοιο τρόπο αυτό το δικαίωμα, ώστε πλέον το πρόβλημα δεν είναι απλώς λογιστικό: είναι ζήτημα προστασίας του καταναλωτή.

Και αυτό δεν μπορεί πια να μένει χωρίς απάντηση.

Τι είναι πραγματικά το Δικαίωμα Συμβολαίου;

Παρά την τεχνική ορολογία, η αλήθεια είναι απλή:

Το “Δικαίωμα Συμβολαίου” είναι μια χρέωση που προστίθεται πάνω στο ασφάλιστρο, την οποία δεν καθορίζει ο νόμος, αλλά η ίδια η ασφαλιστική εταιρία.

Δεν έχει συγκεκριμένη, καθολική μεθοδολογία.
Δεν έχει ενιαίο ορισμό.
Δεν έχει διαφανή αιτιολόγηση.

Και –το σημαντικότερο– δεν έχει όρια.

Έτσι, κάθε εταιρία μπορεί να το υπολογίζει όπως θέλει: άλλοτε ως “διαχειριστικό κόστος”, άλλοτε ως “διοικητική επιβάρυνση”, άλλοτε ως “επιπλέον ασφάλιστρο”, άλλοτε ως «υποκατάστατο» αύξησης, άλλοτε ως… ό,τι βολεύει.

Αποτέλεσμα;
Να πληρώνει ο ασφαλισμένος μια χρέωση που δεν ξέρει τι ακριβώς αγοράζει.

Πώς φτάσαμε εδώ;

Από χρόνια ανοχής… στο σημερινό αδιέξοδο.

Οι ασφαλιστικοί διαμεσολαβητές μιλούν για το πρόβλημα εδώ και δεκαετίες.
Για χρόνια, το θέμα αντιμετωπίστηκε ως μια «παράξενη λεπτομέρεια» του συστήματος τιμολόγησης.

Αλλά σήμερα;

• Οι χρεώσεις εμφανίζονται φουσκωμένες.

• Σε ορισμένα προϊόντα, το «Δικαίωμα Συμβολαίου» ξεπερνά ακόμη και την προμήθεια του διαμεσολαβητή.

• Χρησιμοποιείται ως εργαλείο για τεχνητή αύξηση των ασφαλίστρων.

• Επιβάλλεται ακόμη και σε παλιά, υφιστάμενα συμβόλαια, μονομερώς.

• Παρουσιάζεται χωρίς ανάλυση, χωρίς δικαιολόγηση, χωρίς υποχρέωση ενημέρωσης.

Δεν μιλάμε πλέον για «γκρίζα ζώνη».

Μιλάμε για κατάχρηση αδράνειας.
Μιλάμε για μια πρακτική που έφτασε πια στα τάρταρα της αξιοπιστίας.

Τι σημαίνει αυτό για την αγορά – και για όλους μας

 Για τον ασφαλισμένο

Πληρώνει κάτι που δεν ξέρει τι είναι.
Η εμπιστοσύνη του κλονίζεται.
Η σχέση του με την εταιρία γίνεται σχέση υπόνοιας.

 Για τον ασφαλιστικό διαμεσολαβητή

Αδικείται ξεκάθαρα.
Η προμήθειά του υπονομεύεται από μια χρέωση που βαφτίζεται με οποιοδήποτε όνομα.
Το επάγγελμα απαξιώνεται, το εισόδημα πιέζεται και ο ίδιος βρίσκεται εκτεθειμένος απέναντι στον πελάτη.

 Για την αγορά συνολικά

Όταν η διαφάνεια λείπει, η ασφάλιση χάνει το χαρακτήρα της ως μηχανισμός εμπιστοσύνης.
Γίνεται προϊόν με κρυφές χρεώσεις, σαν λογαριασμός κινητής τηλεφωνίας του 2000.

Και σε μια εποχή που οι πολίτες ζητούν καθαρές λύσεις, βάζουμε εμπόδια εκεί που πρέπει να χτίζουμε εμπιστοσύνη.

 Η πολιτεία πρέπει να επέμβει — ΤΩΡΑ

Γιατί το ζήτημα δεν αφορά μόνο την αγορά. Αφορά την κοινωνία.

Το Δικαίωμα Συμβολαίου, όπως εφαρμόζεται σήμερα, αποτελεί ξεκάθαρα θέμα προστασίας καταναλωτή.

Δεν γίνεται:

• να υπάρχουν αδιευκρίνιστες χρεώσεις,

• να μην υπάρχει έλεγχος,

• να μην υπάρχει όριο,

• να μην υπάρχει υποχρεωτική αιτιολόγηση,

• να μην υπάρχει σαφής λογοδοσία.

Η πολιτεία οφείλει να ρυθμίσει το τοπίο.

Οφείλει να νομοθετήσει με τρόπο που:

✓ θα προστατεύει τον ασφαλισμένο,
✓ θα διασφαλίζει τον έντιμο διαμεσολαβητή,
✓ θα επιβάλει ενιαίες και ξεκάθαρες διαδικασίες στις εταιρίες,
✓ θα εξασφαλίζει διαφάνεια, δικαιοσύνη και καθαρούς όρους.

Σε μια αγορά που διαχειρίζεται χρήματα, περιουσίες, ζωές — η ασάφεια δεν μπορεί να είναι “επιλογή”.

Τι ζητάμε – και τι πρέπει να γίνει αύριο το πρωί

 Καθαρό ορισμό του «Δικαιώματος Συμβολαίου»

Όχι γενικότητες, όχι “ό,τι θέλει η κάθε εταιρία”.

 Υποχρεωτική αναλυτική εμφάνιση όλων των χρεώσεων

Σε κάθε συμβόλαιο, σε κάθε ανανέωση, σε κάθε προϊόν.

 Ρύθμιση: όρια, αιτιολόγηση και έλεγχος

Καμία χρέωση χωρίς λόγο. Καμία «γκρίζα περιοχή».

Προστασία αμοιβής των διαμεσολαβητών

Οι επαγγελματίες που στηρίζουν την αγορά δεν μπορεί να πληρώνονται λιγότερο από ένα “δικαίωμα” χωρίς υπόσταση.

 Απόλυτη διαφάνεια για τον καταναλωτή

Ο πολίτης που πληρώνει πρέπει να ξέρει τι αγοράζει.

Το Δικαίωμα Συμβολαίου δεν είναι λεπτομέρεια. Είναι καθρέφτης της αγοράς.

Και αυτός ο καθρέφτης σήμερα δείχνει μια εικόνα που δεν μας τιμά.

Αν πραγματικά θέλουμε μια ασφαλιστική αγορά σύγχρονη, καθαρή και αξιόπιστη, τότε:

Η διαφάνεια δεν είναι διαπραγματεύσιμη.
Η εποπτεία δεν είναι “γραφειοκρατία”.
Η προστασία του καταναλωτή δεν είναι “κόστος”.

Είναι θεμέλιο.

Η κοινωνία, οι καταναλωτές, οι επαγγελματίες — όλοι όσοι στηρίζουμε και υπηρετούμε την ασφάλιση — έχουμε μία και μόνο απαίτηση:

Καθαροί όροι. Καθαρά ασφάλιστρα. Καθαρά δικαιώματα.

Και αυτό, πλέον, πρέπει να γίνει νόμος

ΤΕΛΕΙΑ.

-Καθαρά συμβόλαια – καθαρές σχέσεις.

-Το δικαίωμα συμβολαίου δεν είναι δικαίωμα αυθαιρεσίας.

-Τόσα χρόνια γκρίζο. Ώρα για φως.

-Όχι άλλες κρυφές χρεώσεις – ναι στη διαφάνεια τώρα.

-Ο ασφαλισμένος πρέπει να ξέρει. Όχι να υποψιάζεται.

-Η εμπιστοσύνη δεν χτίζεται με ψιλά γράμματα.

-Διαφάνεια στην πράξη – όχι στο περίπου.

-Η αγορά ζητά κανόνες. Οι πολίτες ζητούν προστασία.

-Τέλος στα ‘μαθηματικά κόλπα’. Ώρα για καθαρές λύσεις.

-Ασφάλιση με σεβασμό – όχι με χαράτσια χωρίς όνομα.

-Η εποπτεία δεν είναι απειλή. Είναι η μόνη λύση.

-Δικαίωμα συμβολαίου: μέχρι εδώ.

-Όχι στη μονομέρεια – ναι στην ισονομία.

-Το δικαίωμα του πολίτη πάνω από το “δικαίωμα” της εταιρίας.

-Η ασφάλιση δεν είναι παζάρι. Είναι θεσμός εμπιστοσύνης.